Андырхъое Хъусен
Андырхъое Хъусен Борэжъ ыкъор. Гъэтхапэм и 2-м 1920-рэ илъэсым Шэуджэн районымкIэ къуаджэу Хьакурынэхьаблэ къыщыхъугъ.
СССР-м и Апшъэрэ Совет и Президиум и УнашъокIэ гъэтхапэм и 27-м 1942-рэ илъэсым младшэ политрукэу Андырхъое Хъусен зыфэхыгъэ уж «Советскэ Союзым и ЛIыхъужъ» цIэ лъапIэр къыфагъэшъошагъ.[1]
1935-рэ илъэсым, шэкIогъум и 20-м — тхакIохэм язэIукIэ, а илъэс дэдэм, краим итхакIохэм яконференциеу Ростов-на-Дону щыкIуагъэм илъэс 15 зыныбжь адыгэ усэкIо ныбжьыкIэр ахэлэжьагъ. Адыгэ тхакIохэмрэ ашугхэмрэ яапэрэ зэфэс иIофшIэни Хъусен хэлэжьагъ, къыщыгущыIагъ. КIэлэегъэджэ училищыр къызеухым, 1938-рэ илъэсым хэку гъэзетэу «Социалистическэ Адыгеим» иредакцие щылэжьагъ. ИIофшIэн пшъэрылъ ыгъэцакIэзэ, Хъусен итхыгъэ зэфэшъхьафхэр гъэзетым къыщыхеутых. Ащ готэу илитературнэ-творческэ IофшIэни лъегъэкIуатэ. Иусэхэр зэхэугъоягъэхэу зы тхылъ къыдигъэкIынэу ыгъэхьазырыгъагъ, ау игъо ифагъэп.
Андырхъое Хъусен мэкъумэщышIэ унэгъо къызэрыкIом щапIугъ. Ятэу Борэжъ ныбжьи тIысэу щысыгъэп, IофшIэкIуагъ, хэти деIэным фэхьазырыгъ, сэмэркъэушIылэщтыгъ, губзыгъагъ. КIалэм янэу Къутас пшысэу, таурыхъэу, тхыдэу бэдэдэ ышIэщтыгъ ыкIи уедэIу зэпытыгъэми уемызэщынэу бзэ дахэ Iулъыгъ.
1940-рэ илъэсым Андырхъое Хъусен дзэм ащагъ. Сталинградскэ военнэ-политическэ училищым еджакIо агъэкIуагъ. Заор къызежьэм, апэрэ мафэхэм Хъусен зэуапIэм Iухьагъ, снайпер движением кIэщакIо фэхъугъ, разведкэм кIоуи къыхэкIыгъ. Къулыкъур ыхьызэ, итворчестви лъегъэкIуатэ. [2]