This article is written Шапсыгъабзэгьэ. See also Рихьаные, Рихьаные/АбзэхабзэкIэ.


Рихьаныер (инджылызыбзэгьэRehaniya; арапыбзэгьэالريحانية; джуртыбзэгьэריחאניה) Израелым чылитIу итмэ ящыщ. Рихьаныер Абдзахэ чыл, Абдзэхабзэгьэ щэгушаIэх. Ар Джурт чылэфо горэм километрий рагъогьэ пэчыж. А чылэфом Сэфэт исIэр.

Рихьаныер зытIысгъэр

хэӀэзыхь
 

Рихьаныер Адыгъэу Абдзахым къикIыгъэмэ ягъэтIысэгъ 1878 илъэсым. Осмэн парчъыхьэм Ахэр нэпэ Израел здэщысым къищагъэх. ЧIыгур ары къазритгъэр. Ахэр Адыгэ унэгъо заулу мэхъутгъэх, ахэмэ Тыркурэ Тэтэрэ яригъусагъэх.

Рихьаныери Кфар Камам фэду ягъэтIысэгъ: унэхэр зэпытху, джамыер (мэщытыр) ифзэгу иту. Ахэми Арапхэр къазэуагъэх, ахэми тыгъуакIохэр къалъыкIуагъэх. Ащтэугьэ зыгорэ къызкIорэм къэлашъхьэм кIыкIынгъэхи япыймэ япэгъокIытгъэх.

Нэпэ Рихьаныем змин фэдиз дэс. Арапхэри дэсых.

Рихьаныем лIэкъуасIу дэсхэр

хэӀэзыхь
 

Рихьаныем дэсым ибэр и Адыгэ лIэкъуасIэгьэ тхыгъэп. Арти мылIэкъуасIэмэ я Адыгэ сIэхэр зышIэрэм къхерэтхэжьых.

  • Гущ
  • Мышъэ (Шапсыгъэх)
  • лIышъэ (Тилсонгьи Тэлэщгьи тхыгъэх)
  • Хъуажъ
  • Хъун (Шапсыгъэх)
  • Хъуршид (Убыхых)
  • Хьэпэпх (Мэдаджыгьэ тхэгъ)
  • Хьэтыкъу
  • Абдзах
  • Тырку
  • Тэтэр
  • Рустум (я Тыркух, я Тэтэрых)